Problem wydawania reszty (programowanie dynamiczne)

Tutorial
Na ten temat mamy również tutorial „Problem wydawania reszty, programowanie dynamiczne”, który ilustruje działanie algorytmu krok po kroku. Zapraszamy do zapoznania się z nim!
Problem wydawania reszty, programowanie dynamiczne (1) Przykładowe wykonanie algorytmu
REKLAMA

Testowanie full stack. Praktyczny przewodnik dostarczania oprogramowania wysokiej jakości
−36%56,96 zł
Algorytmy bez tajemnic
−38%33,49 zł

Ten artykuł opisuje algorytm rozwiązujący problem wydawania reszty oparty na programowaniu dynamicznym. Algorytm ten daje gwarancję znalezienia rozwiązania optymalnego.

Istnieje również pewna modyfikacja tego algorytmu, która została opisana w osobnym artykule.

Sformułowanie problemu

Dany jest posortowany rosnąco ciąg nominałów A=(c1, c2, …, cn) oraz kwota do wydania r. Należy wyznaczyć takie nieujemne współczynniki k1k2, …, kn, że k1c1 + k2cc + … + kncn = r, a suma k1 + k2 + … + kn jest jak najmniejsza.

Zakładamy, że wszystkie nominały i kwota r są liczbami naturalnymi, a nominał c1=1. Przyjmujemy również że wartości k nie mają górnych ograniczeń.

Opis algorytmu

Ten algorytm polega na rozstrzyganiu, czy do wydania danej kwoty opłacalne jest użycie najwyższego dostępnego nominału, czy też nie. Oznaczmy jako oi,j optymalną (najmniejszą z możliwych) liczbę monet potrzebnych do wyznaczenia kwoty i za pomocą j nominałów (c1, c2, …, cj). Aby wyznaczyć wartość oi,j musimy wiedzieć, co jest większe: oi-cj,j+1 (jedna moneta najwyższego dostępnego nominału + liczba monet potrzebna do wydania pozostałej kwoty) czy oi,j-1 (skorzystanie z rozwiązania dla mniejszego zbioru nominałów). Rozwijając to zagadnienie rekurencyjnie dojdziemy w końcu do przypadków oczywistych (np. wydanie kwoty tylko za pomocą nominału 1 lub wydanie kwoty równej jednemu z nominałów). Formalnie możemy to zapisać jako:

oi,j =

  • i dla j=1
  • 1 dla i=cj
  • oi,j-1 dla i<cj, j>1
  • min(oi,j-1, oi-cj,j+1) dla i>cj, j>1

Aby nie wyznaczać wielokrotnie tej samej wartości, wyniki należy przechowywać w następującej tabeli:

o1,1 o1,2 o1,n
o2,1 o2,2 o2,n
or,1 or,2 or,n

Warto zauważyć, że w ten sposób wyznaczamy jedynie łączną liczbę potrzebnych monet, a nie poszczególne współczynniki ki. Dlatego też w każdej komórce tabeli oprócz wartości oi,j należy zapamiętać również wartość si,j oznaczającą, od którego nominału należy rozpocząć wydawanie kwoty i. Wartości te wyznacza się następująco:

si,j =

  • 1 dla j=1
  • j dla i=cj lub jeśli wartości oi,j przypisaliśmy wartość oi-cj,j+1
  • si,j-1, jeśli wartości oi,j przypisaliśmy wartość oi,j-1

Mając wyznaczone wartości si,j poszczególne współczynniki ki można wyznaczyć w prosty sposób. Na początku wszystkim współczynnikom ki przypisujemy wartość 0. Następnie sprawdzamy wartość sr,n i zwiększamy wartość współczynnika ksr,n o 1. W kolejnym kroku zmniejszamy wartość r o csr,n i odczytujemy kolejną wartość sr,n. Czynności powtarzamy, dopóki r>0.

Tabelę z wartościami można wypełniać rekurencyjnie, jednak częściej wypełnia się ją w sposób iteracyjny (od wartości o1,1 do or,n. Jeśli tabelę wypełniamy w sposób iteracyjny kolumnami, to możemy zaoszczędzić pamięć zapamiętując tylko jedną kolumnę (nadpisując wartości zamiast zapisywania ich w kolejnej kolumnie).

Złożoność obliczeniowa

Tabela tworzona w trakcie wykonywania algorytmu ma n na r komórek, gdzie n jest liczbą nominałów a r kwotą do wydania. Złożoność czasowa algorytmu jest zatem O(nr). Złożoność pamięciowa to O(nr) jeśli pamiętamy wszystkie kolumny i O(r) jeśli je nadpisujemy.

Przykład

Załóżmy, że chcemy wyrazić kwotę 6 mając monety o nominałach 1, 3 i 4. Aby wyrazić tę kwotę za pomocą jak najmniejszej liczby monet, musimy wiedzieć, czy warto użyć monety o największym nominale (w tym przypadku 4), czy też nie. W naszym przypadku musimy zatem wiedzieć:

  1. Ile monet potrzeba do wydania kwoty 6 jedynie za pomocą nominałów 1 i 3?
  2. Ile monet potrzeba do wydania kwoty 2 za pomocą pełnej puli nominałów?

Wówczas wiemy, czy lepiej skorzystać z najwyższego dostępnego nominału, czy też wykorzystać rozwiązanie dla pomniejszonego zbioru nominałów. Aby odpowiedzieć na powyższe pytania, musimy rekurencyjnie stawiać kolejne, aż dojdziemy do przypadków oczywistych. Przygotujmy sobie zatem tabelkę, zgodnie z opisanym powyżej algorytmem. W pełni wypełniona tabela wygląda następująco:

Kwota do wydania Zbiór nominałów
1 1, 3 1, 3, 4
1 1 (1) 1 (1+0) 1 (1+0+0)
2 2 (2) 2 (2+0) 2 (2+0+0)
3 3 (3) 1 (0+1) 1 (0+1+0)
4 4 (4) 2 (1+1) 1 (0+0+1)
5 5 (5) 3 (2+1) 2 (1+0+1)
6 6 (6) 2 (0+2) 2 (0+2+0)

W każdej komórce przed nawiasem zapisaliśmy optymalną liczbę monet dla danego przypadku, a wewnątrz nawiasów liczby monet o kolejnych nominałach. W rzeczywistości dane z nawiasów nie są przechowywane w takiej postaci (zwiększyłoby to złożoność obliczeniową), a jedynie w postaci indeksu najwyższego użytego nominału. Tutaj jednak zapisaliśmy to w taki sposób po to, aby lepiej zrozumieć istotę algorytmu.

Kod źródłowy

Przykładowa implementacja algorytmu w języku C++ jest dostępna poniżej. Proszę pamiętać, że tablice w C++ są indeksowane od zera, w związku z czym indeksy elementów są nieco inne, niż jest to napisane w artykule.

void programowanieDynamiczne(int* c, int n, int r, int* k) {

	// Alokacja tymczasowych tabel
	int* o = new int[r]; // Tutaj będą optymalne liczby monet potrzebne do wydania kwoty "i"
	int* s = new int[r]; // Tutaj będą indeksy nominałów, od których należy rozpocząć wydawanie kwoty "i"

	int i, j; // Liczniki

	// Wypełnianie tabel
	for (j = 0; j < n; ++j) {

		for (i = 0; i < r; ++i) {

			if (j == 0) {

				// Rozważamy jednoelementowy zbiór nominałów - jest tylko jedna możliwość wydania kwoty
				o[i] = i + 1;
				s[i] = 0;

			}
			else if ((i + 1) == c[j]) {

				// Kwota "i" jest równa nominałowi o indeksie "j"
				o[i] = 1;
				s[i] = j;

			}
			else if ( ((i + 1) > c[j]) && (o[i] > o[i-c[j]] ) ) {

				// Należy użyć nominału o indeksie "j"
				o[i] = o[i - c[j]] + 1;
				s[i] = j; 

			} // W pozostałym przypadku pozostawiamy stare wartości o[i] i s[i]
			
		}
	}

	// Wyzerowanie tablicy k[]
	for (j = 0; j < n; ++j) {
		k[j] = 0;
	}

	// Zwiększanie wartości k na podstawie tablicy s
	while (r > 0) {
		k[s[r-1]] += 1;
		r -= c[s[r-1]];
	}

	// Zwolnienie pamięci
	delete[] o;
	delete[] s;

}

Przykładowe wywołanie funkcji:

int main()
{
	int n = 6;
	int a[6] = { 1, 3, 4, 10, 30, 40 };
	int k[6] = { 0 };
	int r = 56;

	programowanieDynamiczne(a, n, r, k);

	return 0;
}

Bibliografia

Ocena: -6 Tak Nie
Liczba głosów: 34.

Dodano: 4 października 2016 16:41, ostatnia edycja: 22 grudnia 2021 18:53.

REKLAMA

Zobacz też

Wyznaczanie najkrótszej ścieżki – zagadnienie polegające na wyszkaniu w grafie takiej ścieżki łączącej dwa wierzchołki, której suma wag krawędzi jest jak najmniejsza.

W przypadku pesymistycznym do wyznaczenia optymalnej ścieżki z wierzchołka A do wierzchołka B konieczne jest wyznaczenie najkrótszych ścieżek z wierzchołka A do wszystkich pozostałych wierzchołków w grafie. Zagadnienie takie jest określane jako poszukiwanie najkrótszych ścieżek z jednego źródła. Do rozwiązywania tego zagadnienia można wykorzystać następujące algorytmy:

Nieco innym zagadnieniem jest poszukiwanie najkrótszych ścieżek pomiędzy każdą parą wierzchołków. W tym celu można wykorzystać algorytmy wymienione powyżej (wykonując je wielokrotnie, za każdym razem przyjmując inny wierzchołek źródłowy) lub algorytmy poszukujące od razu wszystkich ścieżek, takie jak:

Aby znalezienie najkrótszej ścieżki było możliwe, graf nie może zawierać ujemnych cykli osiągalnych z wierzchołka źródłowego. Jeśli taki cykl istnieje, to poruszając się nim „w kółko” cały czas zmniejszamy długość ścieżki. Dopuszczalne jest natomiast występowanie krawędzi o ujemnej wadze, choć nie wszystkie algorytmy dopuszczają ten przypadek.

Jeśli poszukujemy ścieżek o najmniejszej liczbie krawędzi (np. wtedy, gdy wszystkie krawędzie mają taką samą, dodatnią wagę), to zamiast powyższych algorytmów możemy skorzystać z prostego przeszukiwania grafu wszerz.

→ Czytaj całość

Algorytm memetyczny – algorytm będący połączeniem algorytmu genetycznego i metod lokalnej optymalizacji. Czasami określany również jako hybrydowy algorytm ewolucyjny.

→ Czytaj całość

Minimalne drzewo rozpinające (ang. minimum spanning tree, w skrócie MST), inaczej drzewo rozpinające o minimalnej wadze – drzewo łączące wszystkie wierzchołki pewnego grafu spójnego mające najmniejszą możliwą sumę wag krawędzi.

Jeśli graf ma v wierzchołków, to jego drzewo rozpinające zawsze będzie miało v-1 krawędzi. Jeśli ten graf ma e krawędzi, aby utworzyć drzewo rozpinające, trzeba usunąć z grafu e-v+1 krawędzi. Liczba ta jest określana jako liczba cyklomatryczna.

→ Czytaj całość
Polityka prywatnościKontakt